Meta Başlık: Uyumlu Mükelleflerde %5 vergi indirimi
Meta Açıklama: Uyumlu mükellefler, %5’e kadar varan vergi indiriminden yararlanabilir. Bu kanuni düzenleme hakkında bilgi edinmek için tıklayın.
2017 yılında çıkarılan 6824 Sayılı Kanun ile Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 121. maddesinde yeniden düzenlemeye gidilmiştir. Bu değişiklik, vergi sistemimize “vergiye uyumlu mükelleflere vergi indirimi” uygulamasını getirmiştir. Yapılan düzenleme, vergi uyum şartlarını yerine getiren mükellefleri teşvik etmeyi amaçlamaktadır. 1 Ocak 2018 tarihi itibariyle Gelir ve Kurumlar Vergisi beyannameleri için çıkarılan vergilerde %5’e kadar indirim mümkündür.
7338 sayılı Kanun kapsamında yapılan düzenlemeler ile %5 vergi indiriminden faydalanma koşulları daha esnek hale getirilmiştir. Bu değişiklikler, daha fazla mükellefin vergi teşviklerinden yararlanabilmesine olanak tanımaktadır.
Uygulamadan Kimler Yararlanabilir?
Uygulamadan aşağıdaki mükellefler yararlanabilir:
Gelir Vergisi Mükellefleri:
Gelir vergisi mükellefleri, ticari, zirai ve mesleki faaliyetleri nedeniyle vergiye tabi olan kişilerdir. Bu kapsamda işletme sahipleri, serbest meslek mensupları ve benzeri faaliyetlerde bulunan bireyler, vergi indiriminden yararlanabilirler. İşletmelerinin gelirlerini beyan eden ve bu gelirler üzerinden vergi ödeyen kişiler, söz konusu teşvikten faydalanabilirler.
Gelir vergisi mükelleflerinin, kazançlarına ilişkin doğru beyanda bulunmaları ve vergi yükümlülüklerini düzenli olarak yerine getirmeleri, teşvikten faydalanmaları için önemlidir. Ayrıca, vergi mükelleflerinin vergi mevzuatına uygun olarak işlem yapmaları ve gerekli belgeleri eksiksiz olarak sunmaları da gerekmektedir.
Kurumlar Vergisi Mükellefleri:
Kurumlar vergisi mükellefleri, ticari faaliyetlerini sürdüren ve kurumlar vergisi beyannamesi veren işletmelerdir. Kurumlar vergisi mükelleflerinin yanı sıra finans ve bankacılık sektörlerinde faaliyet gösteren kişilerin de teşvikten yararlanmaları mümkündür.
Ancak, belirli sektörlerde faaliyet gösteren kurumlar, vergi teşviklerinden yararlanma konusunda bazı kısıtlamalara tabi olabilirler. Özellikle finansal hizmetler sektöründe faaliyet gösteren kurumlar için belirlenen özel düzenlemeler ve kriterler bulunabilir. Bu nedenle, kurumlar vergisi mükelleflerinin teşvikten faydalanmadan önce ilgili mevzuatı dikkatlice incelemeleri ve gereken şartları yerine getirmeleri önemlidir.
Uygulamadan Yararlanma Şartları
Beyanname Verme Süresi: İndirime konu olan beyannamenin ait olduğu yıl ile bu yıldan önceki son iki senenin vergi beyannameleri belirlenen yasal süre içinde verilmiş olmalıdır. Kanuni süresinde verilen beyannameler için sonradan düzeltme veya pişmanlıkla verilen beyannameler bu şartı ihlal etmez.
Kesinleşmiş Tarhiyat Olmaması: Beyannamenin ait olduğu yıl ve önceki iki yıllık süre içerisinde, vergi beyannameleri üzerinde ikmalen, re’sen veya idarece yapılan kesinleşmiş bir tarhiyat bulunmamalıdır. Ancak, kesinleşmiş olan tarhiyatların, yıllık indirim tutar sınırının %1’ini aşmaması önemlidir. Bu durumda indirim iptal olmaz.
Vergi Ödemeleri: İndirimin hesaplanacağı beyannamenin verildiği tarihte, belirtilen vergi beyannameleri üzerinden belirlenen bütün ödemelerin yapılmış olması gerekir. Ayrıca 1.000 TL’nin üzerinde olan vadesi geçmiş borç bulunmaması gerekir Buna vergi cezaları da dâhildir.
Vergi Eylemsizlik: Beyanname yılı ile önceki dört yılına göre hesaplanır, Vergi Usul Kanunu’nun 359. maddesinde sayılan kaçakçılık suçları ve cezalarının işlenmemiş olması gerekmektedir.
Vergi İndirimi Tutarının Üst Sınırı
Kurumlar vergisi beyannamelerinde indirim tutarlarında belli bir üst sınır vardır. 1.1.2024 tarihinden itibaren hazırlanan yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinde tutar için belirlenen üst sınır 6.900.000 TL’dir.
Fazla İndirim Tutarının Mahsubu
Vergi indirimi tutarının ödenmesi gereken vergiden fazla olması halinde, kalan tutar kurumlar vergisi beyanname tarihini izleyen bir tam yıl içinde beyan üzerine tahakkuk eden diğer vergilerinden mahsup edilebilir. İlgili süre içinde mahsup edilemeyen tutarların reddedilmesi veya iadesi mümkün değildir.
Vergi İndirimi Tutarı Nasıl Hesaplanır?
Vergi indirimi için gereken koşullara sahip olan mükellefler, yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannameleri ile ortaya çıkan ödeme tutarının %5’i oranında indirim mümkündür. Bu hesaplama süreci, mükellefler için önemli bir adımdır ve doğru bir şekilde yapılması gerekmektedir. İşte örnek bir hesaplama:
- Hesaplanan Kurumlar Vergisi: Öncelikle, işletmenin yıllık geliri veya kazancı üzerinden kurumlar vergisi hesaplanır. Örneğin, 10.000.000 TL olarak hesaplanan kurumlar vergisi.
- %5 Vergi İndirimi: Hesaplanan kurumlar vergisinin %5’i oranında vergi indirimi tutarı belirlenir. Bu durumda, hesaplanan vergi tutarının %5’i olan 500.000 TL vergi indirimi yapılır.
- Ödenen Geçici Vergi ve Kesinti Yoluyla Ödenen Vergi: Ödenen geçici vergi ve yıl içinde kesinti yoluyla ödenen vergi miktarları belirlenir. Örneğin, ödenen geçici vergi 8.000.000 TL ve yıl içinde kesinti yoluyla ödenen vergi 1.200.000 TL ise toplamda 9.200.000 TL’lik vergi ödenmiş olur.
- Vergi İndirimi Öncesi Kurumlar Vergisi: Ödenen vergilerin düşülmesiyle, vergi indirimi öncesi kurumlar vergisi miktarı belirlenir. Bu durumda, 10.000.000 TL olan hesaplanan kurumlar vergisinden, ödenen vergiler olan 9.200.000 TL çıkarıldığında 800.000 TL’lik bir tutar elde edilir.
- Mahsup Edilen Vergi İndirimi: Vergi indirimi tutarı, ödenen vergi miktarından fazla ise, bu fazla miktar diğer vergi borçlarına mahsup edilir. Örneğin, hesaplanan kurumlar vergisi olan 800.000 TL, vergi indirimi tutarı olan 500.000 TL’den fazlaysa, bu fazla miktar diğer vergi borçlarına mahsup edilir.
- Ödenecek Kurumlar Vergisi: Son olarak, mahsup edilen vergi indirimi miktarı, hesaplanan kurumlar vergisinden düşülerek ödenecek kurumlar vergisi miktarı belirlenir. Örneğin, hesaplanan kurumlar vergisi olan 800.000 TL’den, mahsup edilen vergi indirimi olan 500.000 TL düşüldüğünde, ödenecek kurumlar vergisi tutarı 300.000 TL olarak hesaplanır.
Uygulamanın Şartlarının Sağlanmaması Durumunda Ne Yapılır?
Mükelleflerin sonradan öngörülen şartları taşımadığının tespit edilmesi durumunda indirim sürecinde yapılmayan ödemeler için vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın tarh edilir.
Uygulama Kapsamındaki Vergi Beyannameleri ve Vergiler
- Yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannameleri ile geçici beyanname uygulama kapsamındadır.
- Muhtasar ve prim hizmetleri için üretilen beyannameler ile vergi dairelerine beyan edilen KDV ve özel tüketim vergisi beyannameleri de bu kapsama dahildir.
Vergilerini gereken zamanda ödeyen mükellefler için getirilen %5 vergi indirimi uygulaması, mükelleflere önemli bir avantaj sağlamaktadır. Beyannamelerin verildiği dönemde, uyumlu mükelleflerin belirtilen koşulları gözden geçirmeleri ve sağladıklarından emin olmaları, ödenecek vergilerden %5’ine kadar kısmının mahsup edilmesini sağlayacaktır.